Opracowała: mgr inż. Bożena Skowyra
Zespół Szkół Gospodarki Żywnościowej i Agrobiznesu w Lęborku
SYSTEM KLASYFIKACJI EUROP TRZODY CHLEWNEJ W POLSCE
Jednym z ważnych wymogów stawianych przez Unię Europejską zakładom mięsnym jest wprowadzenie systemu klasyfikacji EUROP zwierząt rzeźnych. W przypadku trzody chlewnej oznacza to klasyfikację zwierząt w zależności od zawartości mięsa w tuszy.
Początki stosowania tego systemu w Polsce sięgają roku 1993, kiedy to podjęto pierwsze próby takiej klasyfikacji tusz wieprzowych.
System ten został wprowadzony pod naciskiem producentów i hodowców trzody chlewnej, ponieważ premiował surowiec o lepszej jakości. Jednocześnie spowodował wprowadzenie do hodowli nowych ras świń o większej zawartości mięsa, a także zastosowanie nowych sposobów żywienia i chowu. Modyfikacje te doprowadziły w ciągu 10-ciu lat do wzrostu średniej mięsności z 42% w 1992 r. do 52% w 2002 r.
Prawdziwe upowszechnienie klasyfikacji EUROP nastąpiło w 1996 roku, kiedy to Ministerstwo Rolnictwa wprowadziło obowiązek stosowania normy PN-A-82001/A1. Według niej w Polsce wprowadzono klasy EUROP wyznaczone zależnie od mięsności tusz szacowanej aparaturowo. Rozwiązanie to nie spełniało wszystkich wymogów UE.
W chwili obecnej tworzony jest system klasyfikacji tusz zwierząt rzeźnych dostosowany do standardów Unii Europejskiej. Tworzony jest on przez zespół specjalistów z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Instytut Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego i przedstawicieli przemysłu mięsnego przy udziale ekspertów z Danii.
Rozporządzenie wydane przez MRiRW dn. 12 czerwca 2003 roku określa:
1. Wymagania w zakresie jakości handlowej tusz wieprzowych,
2. Wwymienia jednostki uprawnione do wydawania opinii o choirometrach tj. urządzeniach do pomiaru zawartości mięsa w tuszy,
3. Metody analizy tuszy wieprzowej.
System klasyfikacji EUROP
System klasyfikacji EUROP dotyczy tusz wieprzowych o masie od 60 do 120 kg z rzeźni, w której ubija się powyżej 200 sztuk trzody chlewnej tygodniowo.
Wyróżniamy następujące klasy jakości handlowej tusz wieprzowych:
1. Klasa S- o zawartości mięsa w tuszy 60% i więcej,
2. Klasa E- o zawartości mięsa w tuszy 55% i więcej, ale mniej niż 60%,
3. Klasa U- o zawartości mięsa w tuszy 50% i więcej, ale mniej niż 55%,
4. Klasa R- o zawartości mięsa w tuszy 45% i więcej, ale mniej niż 50%,
5. Klasa O- o zawartości mięsa w tuszy 40% i więcej, ale mniej niż 45%,
6 . Klasa P- o zawartości mięsa w tuszy poniżej 40,
Pomiar zawartości mięsa w tuszy
Badanie zawartości mięsa w tuszy ciepłej określa się za pomocą choirometru, w czasie do 45 minut po uboju (na podstawie wyników szacowania masy mięsa czerwonego w stosunku do masy tuszy).
Masę tuszy ciepłej określa się dla sztuk wykrwawionych, wytrzewionych, całych lub podzielonych, bez języka, szczeciny, racic, narządów rodnych, sadła, nerek i przepony. Określa się ją w czasie do 45 minut po uboju, jeżeli czas ten został przekroczony to dolicza się 0,1 punktu procentowego masy za każde rozpoczęte 15 minut.
Klasę jakości handlowej lub procent zawartości mięsa oznacza się na skórze tylnej golonki lub szynki, wielką literą albo cyfrą o wysokości co najmniej 2 cm .
Na tuszy można umieścić również masę lub datę uboju. Oznakowanie powinno być wykonane specjalnym tuszem ( nietoksycznym, niezmywalnym i odpornym na działanie temperatury) lub etykietami.
Dopuszczalny błąd szacowania przy użyciu choirometru może wynosić nie więcej niż 2,5% zawartości mięsa w porównaniu z wynikiem szacowania wykonanym metodą dysekcji uproszczonej wg Walstry i Merkusa, określonej na próbie co najmniej 120 tusz.
Jednostkami właściwymi do wydawania opinii o choirometrach są:
1. Instytut Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego w Warszawie,
2. Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu,
3. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie-Wydział Bioinżynierii Zwierząt.
Nadzór i kontrolę nad klasyfikacją poubojową tusz wieprzowych ma sprawować
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.
Rozporządzenia dotyczące klasyfikacji stracą moc prawną z chwilą wejścia Polski do Unii Europejskiej. Każdy kraj członkowski posiada własne rozporządzenia o klasyfikacji stosownie do warunków jakie posiada i uwzględnienie których dopuszcza UE. W tej sytuacji albo obowiązujące rozporządzenia będą prolongowane, albo zostaną znowelizowane zależnie od potrzeb.
Literatura:"
1. Rozporządzenie MRiRW z 12 czerwca 2003r. DzU. Nr 125
2. „Gospodarka Mięsna” nr. 1, 2, 3 z 2004 r.
3. „Gospodarka Mięsna” nr.: 7, 8, 10 z 2003r. |
